Kira Gelir Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Kira Gelir Vergisi Nedir?

Kira gelir vergisi, gerçek kişilerin sahip oldukları konut veya işyerlerinden elde ettikleri kira gelirlerine uygulanan bir vergidir. Vergi mükellefleri, belirli bir eşiğin üzerinde kira geliri elde ediyorsa, bu geliri beyan etmek ve üzerinden vergi ödemekle yükümlüdür.

Vergiye Tabi Kira Geliri Nedir?

Vergiye tabi kira geliri, gayrimenkulden elde edilen kira gelirinin, istisna ve giderler düşüldükten sonra kalan kısmıdır. Bu gelir, konut ve işyeri kiralamalarından elde edilebilir. Ancak konut kiralarına uygulanan bazı istisnalar varken, işyerinden elde edilen kira gelirleri için daha farklı kurallar geçerlidir.

Kira Gelir Vergisi Beyan Sınırı

Kira gelir vergisi hesaplamasına başlamadan önce, vergiye tabi olup olmadığınızı belirlemek için öncelikle beyan sınırına dikkat etmeniz gerekir. Türkiye’de konut kira gelirleri için her yıl belirli bir istisna tutarı bulunmaktadır. Bu tutar, kira geliri elde eden kişilerin kira gelirlerinden düşülür ve kalan kısım üzerinden vergi hesaplanır. 2023 yılı için bu istisna tutarı 21.000 TL olarak belirlenmiştir.

Eğer yıllık konut kira geliriniz bu tutarın altındaysa, kira gelir vergisi beyanında bulunmanız gerekmez. Ancak, işyeri kira gelirlerinde istisna uygulaması yoktur ve beyanname verilmesi gereklidir.

İşyeri Kira Gelirlerinde Vergi Beyanı

İşyeri kiralarından elde edilen gelirler için belirli bir istisna uygulanmamaktadır. Yıllık işyeri kira geliri 2023 yılı için 150.000 TL‘yi geçiyorsa, bu gelir beyan edilmek zorundadır. Ayrıca, işyeri kira gelirleri üzerinden stopaj yapılır. Kira ödemesi yapan kişi, bu stopajı gayrimenkul sahibinin adına vergi dairesine öder. Bu durumda, gayrimenkul sahibinin ödeyeceği vergi, stopaj miktarından düşülerek hesaplanır.

Kira Gelir Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Kira gelir vergisinin nasıl hesaplanacağını anlamak için belirli adımları takip etmek gerekir. Bu adımları aşağıda detaylandıracağız.

1. Kira Gelirini Tespit Etme

Kira gelir vergisi hesaplaması, elde edilen kira gelirinin toplamı ile başlar. Yıllık kira geliriniz, elde ettiğiniz toplam kira ödemelerinin bir yansımasıdır. Kira gelirinizin yıllık toplamı üzerinden istisnalar ve giderler düşülerek vergiye tabi tutar hesaplanır.

2. İstisna Tutarını Düşme

Konut kiralarından elde edilen gelirin vergilendirilebilmesi için belirlenen istisna tutarının üzerinde olması gerekmektedir. 2023 yılı için bu tutar 21.000 TL‘dir. Örneğin, yıllık 30.000 TL kira geliri elde ettiyseniz, bu tutarın 21.000 TL’si istisnaya tabi olduğundan geriye kalan 9.000 TL üzerinden vergi hesaplanacaktır.

İşyeri Kiraları İçin İstisna Yok

İşyeri kiralarından elde edilen gelirlerde herhangi bir istisna tutarı uygulanmadığı için bu gelirlerin tamamı vergiye tabidir. Ayrıca, işyeri kira gelirlerinden stopaj yoluyla vergi alınmaktadır. Stopaj oranı genellikle %20’dir.

3. Giderleri Düşme Yöntemleri

Kira gelirinden vergiyi hesaplamadan önce, giderlerinizi düşebilirsiniz. İki farklı gider düşme yöntemi bulunmaktadır:

• Götürü Gider Yöntemi: Bu yöntemde, elde ettiğiniz kira gelirinden doğrudan %15’lik bir oran gider olarak düşülür. Bu yöntem daha basit ve pratik bir hesaplama sunar, ancak gerçek giderlerinizi düşme imkanı vermez.

• Gerçek Gider Yöntemi: Bu yöntemde, kira gelirinden doğrudan gerçek giderler düşülür. Kira geliri ile ilgili belgelenebilecek masraflar (bakım-onarım giderleri, amortismanlar, sigorta primleri vb.) bu yöntemde beyan edilebilir. Bu yöntemi kullanırken, tüm giderler belgelenmeli ve doğru şekilde muhasebeleştirilmelidir.

4. Vergi Tarifesi Üzerinden Hesaplama

Kira gelir vergisi, kademeli bir vergi tarifesi üzerinden hesaplanır. 2023 yılı itibarıyla geçerli olan vergi dilimleri şu şekildedir:

• 70.000 TL’ye kadar: %15
• 70.000 TL ile 150.000 TL arası: %20
• 150.000 TL ile 370.000 TL arası: %27
• 370.000 TL üzeri: %35

Bu oranlar, kalan kira geliriniz üzerinden uygulanır. Örneğin, yıllık 90.000 TL kira geliri elde eden bir kişi, 70.000 TL’ye kadar olan kısım için %15, 20.000 TL’lik kısmı için ise %20 oranında vergi öder.

5. Ödenecek Verginin Hesaplanması

Kira gelirinizden istisna ve giderleri düştükten sonra geriye kalan tutar vergiye tabi olan tutardır. Bu tutar üzerinden yukarıda belirtilen vergi tarifesi uygulanarak ödenecek vergi hesaplanır. Verginin hesaplanması aşamasında dikkat edilmesi gereken bir diğer husus, kira gelirinden yapılan stopaj kesintileridir. İşyeri kira gelirleri için yapılan stopaj, ödenecek vergi tutarından düşülebilir.

Kira Gelir Vergisi Beyannamesi Ne Zaman Verilir?

Kira gelir vergisi beyanı, bir önceki yıl elde edilen kira gelirleri için takip eden yılın Mart ayında verilmelidir. Örneğin, 2023 yılında elde edilen kira gelirleri için 2024 yılının Mart ayında beyanname verilmesi gerekmektedir.

Beyanname Nasıl Verilir?

Kira gelir vergisi beyannamesi, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesi üzerinden elektronik ortamda verilebilir. Ayrıca vergi dairesine giderek de beyanname sunulabilir. Beyanname verildikten sonra, hesaplanan vergi iki taksit halinde ödenir. İlk taksit Mart ayında, ikinci taksit ise Temmuz ayında ödenmelidir.

Kira Gelir Vergisinden Muafiyet ve İstisnalar

Kira gelir vergisi hesaplanırken dikkat edilmesi gereken bazı muafiyet ve istisnalar da bulunmaktadır. Bunlar:

• Konut kira gelirlerinde 21.000 TL istisna: Belirli bir tutarın altında kalan konut kira gelirleri vergiye tabi değildir.
• Kiracıdan alınmayan kiralar: Eğer kiracı ile anlaşarak kira almıyorsanız, bu durumun kanıtlanması halinde bu gelir vergiden muaf tutulabilir.
• Mesken Kira Gelirleri İçin Götürü Gider Yöntemi: İsteyen mükellefler, masraflarını belgelemek zorunda kalmadan gelirlerinden %15 götürü gider düşebilirler.

Sık Sorulan Sorular

Kira gelir vergisini kimler ödemekle yükümlüdür?

Konut veya işyeri kiralarından gelir elde eden mülk sahipleri, belirli bir sınırın üzerindeki gelirleri için kira gelir vergisi ödemekle yükümlüdür.

Kira gelir vergisi nasıl beyan edilir?

Kira gelir vergisi, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesi üzerinden veya doğrudan vergi dairesine giderek beyan edilir.

Götürü gider yöntemi nedir?

Götürü gider yöntemi, kira gelirinizden %15 oranında masraf düşülerek yapılan basit bir hesaplama yöntemidir.

İşyeri kira gelirleri nasıl vergilendirilir?

İşyeri kira gelirleri için herhangi bir istisna uygulanmaz ve gelir üzerinden stopaj kesintisi yapılır. Bu stopaj, ödenecek vergiden düşülür.

Kira gelir vergisi ne zaman ödenir?

Kira gelir vergisi, Mart ayında verilen beyanname sonrası, iki taksit halinde ödenir. İlk taksit Mart’ta, ikinci taksit Temmuz’da ödenir.

Bu yazıda kira gelir vergisinin hesaplanması ve beyan süreçlerini inceledik. Doğru bir hesaplama ve düzenli beyan ile mükelleflerin yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmesi önemlidir.